Czujnik ruchu pasywnej podczerwieni (PIR):

Czujniki ruchu PIR (pasywne czujki podczerwieni) są najczęściej wykorzystywane w systemach alarmowych. Zasada ich działania polega na wykrywaniu zmian natężenia promieniowania podczerwonego. Każdy przedmiot, zwierze a także człowiek emituje promieniowanie podczerwone. Czujki PIR analizują zmiany natężenia tego promieniowania. Zatem jeśli w pomieszczeniu nic się nie porusza – czujka widzi tylko nieruchome „tło” czyli meble, ściany, itp. Jeśli w pomieszczeniu znajdzie się nowy obiekt o innym niż tło natężeniu promieniowania i będzie się poruszał z odpowiednią prędkością (np. 0,2-2,5 m/sek) to czujka wykryje ten obiekt jako intruza i prześle odpowiedni sygnał alarmowy do centrali.

Obecnie najbardziej popularnymi czujkami są czujki PIR mikroprocesorowe. W tych urządzeniach sygnał odbierany przez element PIR jest analizowany z mikroprocesorze czujki i dopiero po zidentyfikowaniu jako wykrycie intruza trafia jako sygnał alarmowy do centrali. Dzięki temu w znacznej mierze wyklucza się fałszywe alarmy, które kiedyś były zmorą instalatorów i użytkowników systemów alarmowych.

Przy instalowaniu czujek PIR należy pamiętać, że wykrywają one ruch najlepiej w poprzek czujki (prostopadle do soczewki), a najgorzej ruch od i do czujki. Zatem należy instalować je w narożach pomieszczeń, lub na ścianach korytarzy itp. Na czujki PIR nie powinno padać bezpośrednio promieniowanie słoneczne, nie powinny być także kierowane na elementy, które mogą szybko zmieniać temperaturę – kominki, grzejniki, otwory wentylacyjne, itp. (możliwość wystąpienia fałszywych alarmów). Czujki PIR „nie widzą” przez okna, ściany, meble, itp. zatem należy zwracać uwagę przy instalacji aby nie były przez nic zasłaniane. Wiele czujek ma dodatkowe funkcje i cechy. Np. istnieją czujki, które ignorują obecność zwierząt w pomieszczeniach, czujki o bardzo dalekim zasięgu (np. 20-25metrów), czujki z soczewką kurtynową, itp.

„Przykładowy czujnik pasywnej podczerwieni”

Czujki mikrofalowe:

Zasada działania czujek mikrofalowych (MW) podobna jest do działania radaru policyjnego. Czujka mikrofalowa emituje fale radiowe o wysokiej częstotliwości (ok. 1-10GHz), które odbijają się od przedmiotów, zwierząt, ludzi i wracają do czujki. Układ elektroniczny czujki porównuje falę wysłaną z falą odebraną. Wykorzystując zjawisko Dopplera (częstotliwość fali odbijającej się od obiektu ruchomego jest inna, niż częstotliwość wysyłana przez nadajnik) czujka wykrywa ruch intruza w odległości nawet do 15-20 metrów od niej.
W odróżnieniu od czujek PIR, dla których nawet karton tektury stanowi przeszkodę, czujki mikrofalowe widzą przez cienkie ściany, płyty, kartony, itp.
Czujki mikrofalowe pracujące na tych samych częstotliwościach mogą się zakłócać wzajemnie, dlatego przy planowaniu ich rozmieszczenia należy wziąć to pod uwagę. Można np. zastosować czujki mikrofalowe tylko w pomieszczeniach o najwyższym ryzyku włamania (w pozostałych czujki PIR), lub stosować czujki mikrofalowe o różnych częstotliwościach pracy (jest ich ograniczona ilość). Zasięg czujek mikrofalowych (w tym zasięg zakłócania także) można regulować poprzez zmianę natężenia emisji promieniowania mikrofalowego. Czujki MW wykrywają ruch najlepiej w kierunku od i do czujki (inaczej niż PIR).
Czujki mikrofalowe emitują fale o tak małej mocy, że są bezpieczne dla zdrowia i życia ludzi, nie należy ich porównywać do kuchenki mikrofalowej, co często jest czynione. Dla porównania: moc mikrofal w kuchence mikrofalowej to około 1000W (Wat), a moc mikrofal emitowanych przez czujkę mikrofalową to około 1-10mW = 0,001-0,01W!

Czujki dualne (PIR+MW):

Czujki mikrofalowe najczęściej wyposażane są dodatkowo w czujkę PIR tworząc czujki dualne. Dzięki temu uzyskuje się wysoką odporność na fałszywe alarmy przy zachowaniu dużej czułości czujnika. W czujce dualnej zazwyczaj można wybierać tryb pracy mikrofal i podczerwieni (zależny, niezależny).

„Przykładowy czujnik dualny (pasywna podczerwień + mikrofala)”

Czujniki otwarcia (kontaktrony):

To bardzo proste, ale zarazem skuteczne czujniki. Składają się z dwóch elementów: magnesu oraz kontaktronu. Kontaktron to szklana rurka z zatopionymi dwoma stykami. Jeśli kontaktron znajduje się w polu magnetycznym (drzwi zamknięte) – styki są zwarte (lub rozwarte – w zależności od konfiguracji), w momencie otwarcia drzwi magnes oddala się od kontaktronu i jego styki rozwierają się (lub zwierają) przesyłając odpowiedni sygnał do centrali. Kontaktrony należy mocować w odpowiednim miejscu do drzwi i okien, tak, aby nawet niewielkie uchylenie powodowało alarm. Z drugiej strony, przy oknach uchylnych, należy montować tak czujniki otwarcia, aby było możliwe wietrzenie mieszkania przy załączonym alarmie (zazwyczaj na dole ramy okiennej). Na rynku spotykanych jest kilka rodzajów kontaktronów w zależności od miejsca w którym mają być stosowane (okna plastikowe, metalowe, drzwi garażowe, itp.).

„Przykładowy czujnik otwarcia”

Czujniki zbicia szkła:

Najczęstszymi czujnikami zbicia szkła są czujniki mikrofonowe. Wykrywają one dźwięk tłuczonego szkła. Zazwyczaj wyposażone są w skomplikowane układy elektroniczne, które analizują docierający do mikrofonu dźwięk. Jeśli najpierw rejestrowany jest dźwięk niskiej częstotliwości (uderzenie w szybę), a po nim następuje dźwięk wysokiej częstotliwości (rozsypywanie się stłuczonego szkła) – czujka sygnalizuje alarm. Czujki zbicia szyby należy montować niedaleko od okien (około 5-8m). Należy pamiętać, że grube, gęste zasłony na oknach mogą znacznie tłumić dźwięk tłuczonej szyby.

„Przykładowy czujnik zbicia szkła”

Czujki udarowe (sejsmiczne, drgań):

Czujki udarowe wykrywają drgania podłoża, do którego są przymocowane. Najczęściej montuje się je na drzwiach, ramach okiennych, sejfach, ścianach, itp. Jeśli drgania podłoża przekroczą określoną wartość (ustawioną czułość) – czujka sygnalizuje alarm.

Przyciski napadowe:

Przyciski napadowe służą do uruchamiania cichego alarmu napadowego, o którym powiadamiane są agencja ochrony i/lub policja. Przyciski napadowe to zazwyczaj proste urządzenia umieszczane w miejscach, gdzie najczęściej przebywamy i gdzie jesteśmy zagrożeni napadem. Przyciski napadowe mogą być zwykłe (włączniki), z pamięcią lub bezprzewodowe (piloty).

„Przykładowy przycisk napadowy (tutaj z pamięcią mechaniczna – zwalniany kluczykiem)”

„Przykładowy zestaw (pilot+odbiornik) z możliwością wykorzystania jako przycisku napadowego”